مکان یابی مرکز بازخرید در شهر مشهد با استفاده از روشAHP و نرم افزار TOPSIS (کد پروژه 272)

يكي از معيارهاي اساسي و مهم در موفقيت يك مرکز خرید و فروش, موقعيت آن است. زيرا يك موقعيت مناسب، علاوه بر اينكه خدمات رفاهي قابل توجهي را براي مشتري ايجاد مي نمايد، اهميت ويژه ای نيز از لحاظ ميزان درآمد، براي مرکز دارد[1] به همین دلیل این مقاله به دنبال یافتن بهترین مکان برای استقرار مرکز ریکاوری در شهر مشهد می باشد. بدین منظور با انجام مطالعات کتابخانه ای و نظر کارشناس در این زمینه، 14 معیار مرتبط با این موضوع از قبیل: شبکه ارتباطی، میزان تراکم جمعیت، هزینه حمل و نقل، مشارکت جامعه و ... برای انتخاب مناسب ترین مکان برای احداث مرکز بازخرید از بین مکان های بالاشهر، متوسط شهر و پایین شهر در نظر گرفته شده است. در ابتدا با استفاده از مقایسات زوجی و روش AHP هریک از مکان ها را در معیار مربوطه وزن دهی کرده و سپس با کمک نرم افزارTOPSIS ، منطقه متوسط شهر به عنوان بهترین مکان برای احداث مرکز بازمصرف در شهر مشهد انتخاب گردید.

واژه مکان یابی بر مدل سازی، فرمول سازی و حل آن دسته از مسایلی اشاره داردکه به دنبال یافتن بهترین مکان جهت استقرار مراکز و تسهیلات هستند. به عبارت دیگر مکانیابی عبارتست از انتخاب جایی برای تسهیلات جدید که هزینه تولید و توزیع کالا و خدمات را برای مشتریان بالقوه کمینه نماید[2]. مکانیابی با در نظر گرفتن تأثیرات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، یکی از فاکتورهای کلیدی در برنامه ریزی های منطقه ای است[7]. از آنجا که فعالیت های انسانی در بستر شهر پراکنده است، نحوه آرایش فضایی آن باید طوری باشد که ضمن ایجاد کارایی مطلوب برای ساکنان، کمترین اثر نامطلوب را برمحیط داشته باشد. هر برنامه ریز شهری باید به شهر و مسایل شهری نگرشی سیستمی و همه جانبه داشته باشد، با این تحلیل چگونگی استقرار فعالیت ها در فضا می تواند در بهینه شدن فضاها، به خصوص فضاهای شهری، اثر گذارد. هر فعالیت شهری از مسکونی، اداری و جز آن تا صنعتی نیازمند فضا است. امروزه بسیاری از زمین های شهری برای خانه سازی، احداث شهرک ها، اداره ها، صنایع و خدمات شهری دیگر به کارگرفته شده اند. فاصله و جدایی فضایی، موجب جدایی مردمی شده است که مایلند به دلایل اقتصادی در کنش مستقیم با سازمان ها و خدمات مرتبط با نیازهای شهری باشند. از این رو بهره برداری بهتر از فضا و غلبه بر فاصله به عنوان مانع اصلی، از عوامل بنیادی جغرافیایی در مکان یابی و کنش و واکنش فضایی است. ایجاد تعادل منطقی و نسبی بین زمین و نحوه به کار گیری آن، با فعالیت ها و عملکرد های انسان بر روی آن ضروری است. به دنبال این عقیده آمایش و مدیریت سرزمین شکل می گیرد و مکان یابی مناسب برای فعالیت ها ضرورت می یابد

---